Bir Sınır Yerleşiminin Morfolojisi: Nusaybin'de Kent Formunun Dönüşümü ve Sınır Üzerinden 'Çeper Kuşak' Kavramını Yeniden Düşünmek
Anahtar Kelimeler:
Çeper Kuşak- Sınır- NusaybinÖzet
Bu araştırmanın amacı, Türkiye-Suriye sınırında bir yerleşim olan Nusaybin'i, Türkiye Cumhuriyeti'nin güneydoğu sınırlarının çizilmesinden sonra geçirdiği mekansal ve toplumsal süreç içinde, devletin bölge ve sınır politikaları, uygulamaları ile dönüşen kent formunu analiz etmektir. Sınır kentinin morfolojik analizi, İngiliz kentsel morfoloji okulunun kurucusu olan M.R.G Conzen'ın'tarihsel-coğrafi' yaklaşımının benimsendiği, tarihsel, toplumsal ve mekansal oluşumların iç içe geçtiği bir anlayışla aktarılmaktadır. Bununla birlikte, Conzen'ın ortaya koyduğu 'çeper kuşak' kavramı, sınır mekanı üzerinden yeniden tartışılmaktadır. Araştırmanın sonucunda, sınır mekanının kentin büyümesini yönlendiren bir 'sabitleyici hat' olarak işlev gördüğü öne sürülmektedir. Dikenli teller, duvarlar ve mayınlı arazilerden oluşan sınır mekanının, hem iç hem de dış ' çeper kuşak' olarak okunabileceği iddiası öne sürülmektedir. Bu 'çeper-kuşak' alanının atıl kalması nedeniyle, sınır mekanının tasarlanması ve olası kentsel kullanımlara açılması üzerine bir tartışma yürütülmektedir.
İndirmeler
Referanslar
Aydın S., Emiroğlu K., Özel O., Ünsal S. (2000) Mardin Aşiret-Cemaat-Devlet, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Batty, M. (2007) Cities and Complexity, MIT Press, Cambridge, MA.
Caniggia, G. and Maffei, G. L. (2001) Architectural composition and building typology: interpreting basic building, Alinea, Florance.
Conzen, M.R.G. (1960) Alnwick: Northnumberland: a study in town-plan analysis, Institute of British Geographers Publication, 27, George Philip, London.
Conzen, M.R.G. (1966) Historical townscapes in Britain: a problem in applied geography, Northern Geographical Essays in Honour of G.H.J. Daysh, ed. J.W. House, University of Newcastle upon Tyne, Newcastle Upon Tyne, 56-78.
Danış D., Aksel D.B. (2014) Sınır Yönetiminde Devlet ve Yeni İdare Biçimleri: Türkiye-Irak Sınırı, der.
D. Danış, İ. Soysüren, Note Bene Yayınları, Ankara, 67 - 99.
Gauthiez, B. (2004) "The history of urban morphology", Urban Morphology, 8(2), 71-89.
Gu, K. (201O) "Exploring the fringe-belt concept in Auckland: an urban morphological idea and planning practice", New Zealand Geographer66, 44-60.
Hillier, B. and Hanson, J. (1984) The Social Logic of Space, Cambridge University Press, Cambridge. Kropf, K. (2009) "Aspects of urban form", Urban Morphology, 13(2), 105-120.
Lefebvre, H. (1991). The Production of Space. USA, Blackwell.
Louis, H. ( 1936) "Die Geographische Gliederung von Gross-Berlin", Landerkundliche Forschung: Krebs-Festschrift, Eds. H. Louis, W. Panzer, Engelhom, Stuttgart, 146 - 171.
Milliyet Gazetesi (2012) Temizleme İşi Başka Bir Bahara Bırakıldı. (http://www.milliyet.eom.tr/temizleme-isi-baska-bir-bahara birakildi/gundem/gundemdetay/02.12.2012/163581l/default.htm) Erişim Tarihi: 28.05.2015.
Moudon, A.V. (1994) Getting to Know the Built Landscape: Typomorhology, Ordering Space: Types in Architecture and Design, Van Nostrand Reinhold, New York, 289 - 311.
Moudon, A.V. (1997) "Urban Morphology as an Emerging Interdisciplinary Field", Urban Morphology, 1, 3 - 10.
Nusaybin Belediyesi (2001) Tarihin Tanığı Nusaybin, Pelda Ajans, İstanbul.
Özgen N. (2011) "Sınırda Kaçakçı Olmanın Antropolojik Tarihi", NTV Tarih, 35, NTV Yayınları, İstanbul.
Şenoğuz P. (2014) Türkiye-Suriye Sınırında Bir Kasabadan Sözlü Tarihle Sınıra Bakmak, der. D.Danış, İ.Soysüren, Note Bene Yayınları, Ankara, 100- 132.
Şer A. (2006) Nusaybin Akademisi, (çev. N. Doru), Yaba Yayınları, İstanbul.
Ünlü, T. (2013) "Thinking about urban fringebelts: a Mediterranean perspective", Urban Morphology, 17(1), 5 - 20.
Whitehand, J. W. R. and Morton, N. J. (2003) "Fringe belts and the recycling of urban land: an academic concept and planning practice", Environment and Planning B: Planning and Design 30, 819-39.
Whitehand, J. W. R. and Morton, N. J. (2004) "Urban morphology and planning: the case offringe belts", Cities 21, 275-89.
Whitehand, J. W. R. and Morton, N. J. (2006)"The fringe-belt phenomenon and socioeconomic change", Urban Studies 43, 2047-66.
Whitehand, J. W. R. (2007) Conzenian Urban Morphology and Urban Landscapes, 6. Intemational Space Syntax Symposium Proceedings, (12 - 15 Haziran 2007), deri. A.S. Kubat, Ö. Ertekin, Y.İ. Güney, E. Eyüboğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, ii-01-09.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Ezgi Tuncer Gürkaş- Mehmet Fatih Bölük
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.