Kent Morfolojisinin Sınırlarında: M.R.G. Conzen ve J.B. Jackson Üzerinden Bir Genişleme Önerisi
Anahtar Kelimeler:
J.B.Jackson- Kent coğrafyası- M.R.G. Conzen- Peyzaj coğrafyası- coğrafyası, Tanımlama araçları- Tanımlama objeleriÖzet
Coğrafyacı M.R.G. Conzen (1907-2000), kentlerin, her dönemde insanların kendi değerlerini inşa ettikleri tarihsel dönemlere ait kentsel arsaları, sokak bloklarını, bina biçimlerini, kentsel arazi kullanımını kentsel örüntüsünü bir sonraki döneme süreklilik ve eklemeler ile birikerek aktardığını ve bugünün kent peyzajını oluştuğunu yazar (Conzen 1969, 3). Conzen ile aynı dönemden bir peyzaj coğrafyacısı olan J.B. Jackson (1909–1996) ise, Conzen'in "şehir peyzajı" (townscape) kavramı yerine, "peyzaj" kavramına vurgu yaparken tarım devriminden günümüze kadar Amerikan kentlerinin kültürel peyzajlarının değişimine odaklanır. Farklı kültürel bağlamlara sahip kentlere odaklanmaları, bu kentlerin değişimini farklı dönemlerden başlayarak incelemeleri ve arka planda beslendikleri düşünce yapılarının farklılaşması sebebiyle Conzen’in ve Jackson’un kent morfolojisini tanımlama araçları (means of description) birbirinden farklılaşmaktadır. Ancak Conzen ve Jackson’ın çalışmalarının arka planında yatan morfolojiyi tanımla düzeyinde ortaya koydukları objelere (objects of description) bakıldığında, ortaklaşan ve birbirini tamamlayıcı olan birçok kavram da fark edilmektedir. Bu çalışma, kent morfolojisinin çoklu yönlerini Conzen ve Jackson’ın metinleri üzerinden bir araya getirirken, Conzen ve Jackson’ın çalışmalarının arka planında yatan morfolojiyi tanımla düzeyinde ortaya koydukları objelere (objects of description), ardından bunların mekansal yansımaları olan morfolojik araçları olan temsiliyetlerine (means of description) odaklanarak ikilinin çalışmalarını karşılaştırmaktadır. Bu yaklaşımla morfolojik araçlara ulaşıldığı taktirde kent morfolojisine kuramsal düzeyde bir yenilik sunması ve morfolojik araçların tanımlanmasında bir zenginleşme ve genişleme getireceğini önermektedir.
İndirmeler
Referanslar
Conzen, M.R.G. (1958). The Growth and Character of Whitby. In G.H.J. Daysh (Ed), A Survey of Whitby and the surrounding Area.Eton.
Conzen, M. R. G. (1969). Alnwick, Northumberland: a study in town-plan analysis Institute of British Geographers Publication 27. Institute of British Geographers, London.
Conzen, M.R.G. (1981). The Plan Analysis of an English City Centre. In Whitehand, J.W. R.(Ed), The Urban Landscape: Historical Development and Management: Papers by M.R.G. Conzen. Academic Press, London.
Jackson, J.B. 1970. Several American Landscapes. In E.H. Zube (Ed), Landscapes: Selected Writings of J.B. Jackson (s.43-54). University of Massachusetts Press, Massachusetts.
Jackson, J.B. (1980). The Necessity for Ruins, and Other Topics. University of Massachusetts Press.
Jackson, J.B. (1984). Concluding with Landscapes. Yale University Press, New Haven.
Jackson, J.B. (1994). A Sense of Place, A Sense of Time. Yale University Press, NY.
Kim, K. (2012). The study of urban form in South Korea. Urban Morphology 16(2), 149-64.
Krier, R. (1979). Urban Space. Academy Editions, London [1975] .
Kropf, K. (2009). Aspects of urban form.Urban Morphology 13 (2), 105-20.
Kropf, K. (2017). Handbook of Urban Morphology. Wiley, Chichester, West Sussex, UK.
Marcus, L. and Pont, M. B. (2019). Towards a socio-ecological spatial morphology: integrating elements of urban morphology and landscape ecology. Urban Morphology 23(2), 115–24.
Maretto, M. (2012). The early contribution of Saverio Muratori: between modernism and classicism. Urban Morphology 16 (2),121-32.
Moudon, A.N. (1997). Urban Morphology as an Emerging Interdisciplinary Field. Urban Morphology 1, 3-10.
Rossi, A., (1982). The Architecture of the City. Cambridge. MIT Press.
Sauer, C.O. (1969). Morphology of Landscape. In J.Leighly (Ed.). Land and Life: A Selection from the Writings of Carl Ortwin Sauer. University of California Press, Berkeley and LA. [1925]
Whitehand, J.W. R. (1981) The Urban Landscape: Historical Development and Management: Papers by M.R.G. Conzen. Academic Press, London.
Whitehand, J.W.R (1988). Urban fringe belts: development of an idea. Planning Perspectives 3(1). E. &. F. N. Spon, London
Whitehand, J. W. R. (2007). Conzenian Urban Morphology and Urban Landscapes. Proceedings of the 6th International Space Syntax Symposium (s. ii01-ii09). Technical University Faculty of Architecture, Istanbul.
Whitehand, J. W. R. (2012). Issues in urban morphology.Urban Morphology 16(1), 55-65
Ek Dosyalar
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Ebru Bingöl- Karl Kropf
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
