Bursa Balat Bölgesi’nin Morfolojik Değişiminin İncelenmesi
Anahtar Kelimeler:
Bursa- Kentsel Morfoloji- Kapalı konut yerleşimleri- Central BalatÖzet
Farklı dönemlerde birbiri ardına eklemlenen kültürlerin doğuşu ve dönüşümü mimari örüntüye somut olarak yansımaktadır. Bu örüntü mekânsal ölçekten kentsel ölçeğe doğru geçtiğinde, sonuç ürünü kentsel morfolojinin araştırma nesnesi haline dönüşmektedir. Ortalama her bir yüzyılda okunabilir değişimlerin ilişkiselliğinin ifadesi olarak üretilen mekanlar ve yapılar dizisi, günümüzde de farklı ihtiyaçlar doğrultusunda somut varlıklarını oluşturmaktadır. Toplumsal formasyonu oluşturan kerteler piramidinde en temel etkeni oluşturan ekonominin dönüşümü ile aidiyetindeki bireylerin tercihleri de dönüşmektedir. Mekânsal dönüşümün diyalektik ilişki içinde olduğu kent morfolojisinde, akışı değiştiren ölçeği ile son noktasını “gated community” oluşturmaktadır. Sınırlar içerisinde yaşam döngüsünün kentten ayrıştırıldığı bu yeni dogmalar bir özet kent sunmaktadır. Bu araştırma, kapalı konut yerleşimlerinin satışa sunulduğu ibaresiyle, “olması gereken yaşam şekli”nin, Bursa’da oluşumları üzerine yapılmıştır. Bildirinin amacı Bursa kenti Balat bölgesinde son yirmi yıllık süreçte kentsel morfolojide somut değişimleri sorgulamaktır. Hususi olarak 2019 yılında inşası tamamlanan Central Balat yüksek katlı yapılar kompleksinin morfolojiye yalnızca iki değil ayrıca üçüncü boyutta tüm kenti saran etkisi de tartışılacaktır. Balat bölgesinde son on beş yıllık gelişim farklı tarihlere ait haritalar üzerinden mekan dizimi yöntemiyle incelenecektir. Sokak dokuları ve yapı sınırları, ölçek ve oluşumları bağlamında niceliksel olarak haritalar üzerinden karşılaştırılacaktır. Son olarak Balat bölgesinde yer alan ve tüm kente görsel etki yaratan Central Balat yapısının etkileri görsel vistalar aracılığıyla incelenecektir.
İndirmeler
Referanslar
Altun, T. D. (2010), Kapalı Konut Siteleri ve ‘Mahalle’ Kavramı, İdealkent, No.2, 216-244. 15 Nisan 2023 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/pub/idealkent/issue/36625/417025 adresinden erişildi.
Ayan, B. (2010). Kent morfolojisini etkileyen nedenler ve Eminönü tarihi yarımada bölgesinin İstanbul ulaşımına etkileri (Master tezi). Yüksek Öğretim Kurumu Açık Bilim. 02 Nisan 2023 tarihinde https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/550712 adresinden erişildi.
Genel Nüfus Sayımı, (1937). Başbakanlık Genel İstatistik Direktörlüğü, Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul
Bilsel, C. (2006). Kentsel Dönüşüm, Çözülen Kentler ve Parçalanan Kamusal Alan, Mimarlık Dergisi, 327: (Ocak-Şubat), 13-18
Blakely E.J. ve Snyder M.G. (1997). Fortress America. Gated Communities in the United States. Brookings Institution Press/Lincoln Institute of Land Policy, Washington
Blandy, S., & Lister, D. (2005). Gated communities:(ne) gating community development?. Housing studies, 20(2), 287-301.
Bursa Büyükşehir Belediyesi (2014), 2013 Yılı Faaliyet Raporu, Bursa
Caldeira T. P. R. (2000) City of Walls. Crime, Segregation and Citizenship in Sao Paulo. University of California Press, Berkeley, CA
Conzen, M. R. G. (1960). Alnwick Northumberland: A Study in Town Plan Analysis, IBG Monogrph No:27, Londra
Çam ,Y. (2019). Bursa'nın Kentsel Yapı Kültüründeki Dönüşüm. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 259-274.
Dostoğlu, N. (Tarih Yok). Bursa’da Geçmişten Günümüze Kentsel ve Mimari Değişim. Erişim: https://docplayer.biz.tr/4086324-Bursa-da-gecmisten-gunumuze-kentsel-ve-mimari-degisim.html (20 Mart 2023 tarihinde erişildi)
EAA, Urban Sprawl in Europe - The Ignored Challenge, Report No 10/2006, http://www.eea.europa.eu/publications /eea_report_2006 (22 Mart 2023 tarihinde erişildi)
Kaplanoğlu, R. (2008). Bursa’nın kentsel gelişmesi. Bursa Defteri, Bursa
Kıray, M. (1998), Kentleşme Yazıları, Bağlam Yayınları ,İstanbul
Kropf, K. (2014). Ambiguity in the Definition of Built form. Urban Morphology. 18. 41-57.
Kubat, A. S. ve Topçu, M. (2009). Antakya ve Konya Tarihi Kent Dokularının Morfolojik Açıdan Karşılaştırılması, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, 334-347
Polat, S. ve Dostoğlu, N. (2007). Kentsel dönüşüm kavramı üzerine: Bursa’da kükürtlü ve Mudanya örnekleri. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 12(1).
Sarıçoban, G. (2018). Bir Osmanlı Aydını: Ahmet Vefik Paşa. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 279-289.
Songur, F. (2017). Şehir tarihi ve turizm: Bursa örneği. International Journal of Social Inquiry.
Strappa, G. (2018). Urban Morphology Following The Muratorian Tradition, Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı II. Kentsel Morfoloji Sempozyumu, 31 Ekim-2 Kasım, İTÜ
Tekeli, İ. (1999). Bursa’nın Tarihinde Üç Ayrı Dönüşüm Dönemi, 11. Uluslararası Yapı Yaşam Kongresi, Osmanlı Devletinin Kuruluşunun 700. Yıldönümünde Bursa ve Yöresi, Bursa, 6-8 Mayıs, 7-28.
URL.1. https://www.bursa.com.tr/tr/sayfa/bursa-nin-kisa-tarihi-46/ (10 Mart 2023 tarihinde erişildi)
URL.2. https://bursa.ktb.gov.tr/TR-70230/tarihce.html (10 Nisan 2023 tarihinde erişildi)
URL.3. https://meps.bursa.bel.tr/projeler/sehircilik-tarihi/ (03 Nisan 2023 tarihinde erişildi)
URL.4. https://www.endeksa.com/tr/analiz/bursa/nilufer/endeks/satilik/konut (22 Mart 2023 tarihinde erişildi)
URL.5 https://www.sehirmedya.com/manset-haberler/danistay-6-dairesi-imar-planlarinin-iptalini-onayladi-central-balat-h336196.html (05 Nisan 2023 tarihinde erişildi)
Ünlü, T. (2018). Mekanın biçimlendirilmesi ve kentsel morfoloji. Türkiye Kentsel Morfoloji Ağı, 59-70.
Ünlü, T. (2019). Mekânın Biçimlendirilmesi ve Kentsel Morfoloji. "DeğişKent" Değişen Kent, Mekân Ve Biçim Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı II. Kentsel Morfoloji Sempozyumu .
Webster, C., Glasze, G., & Frantz, K. (2002). The global spread of gated communities. Environment and Planning B: Planning and Design, 29(3), 315-320.
Ek Dosyalar
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Nurhilal Burak- Rümeysa Bayar
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
