Çocukların Mahallelerinde Vakit Geçirdikleri Alanların Özelliklerinin Mutluluklarına Etkisi: Ankara’da Mahalle ve Cinsiyete Dayalı Karşılaştırmalı Bir Araştırma
Anahtar Kelimeler:
Cinsiyet- Çocuk- Haritalama çalışması- Mahalle yerleri- MutlulukÖzet
Kentsel planlama ve tasarım yazınında yetişkinlerin mutluluğu ve yapılı çevre ilişkisini inceleyen çok sayıda çalışma bulunmasına rağmen sınırlı sayıda araştırma bu ilişkiyi çocuklar kapsamında inceler. Bu çalışma, (1) kent formu özellikleri bağlamında farklı nitelikteki mahallelerde yaşayan çocukların mutluluk seviyelerinin ne derecede farklılaştığı ve (2) çocukların mahallelerinde vakit geçirdikleri yerlerin mutluluk düzeylerini belirlemede ne derecede etkili olduğunu cinsiyet değişkenini gözeterek anlamayı amaçlamaktadır. Bu yazı, Ankara’da farklı kent formu özelliklerine sahip biri şehir içinden ve diğeri kent çeperinden olmak üzere iki mahalleden elde edilen veri sonuçlarına dayanmaktadır. Seçilen mahallelerin sokak bağlantısallığı, bina yoğunluğu, arazi kullanım çeşitliliği ve yeşil alan oranları CBS kullanılarak analiz edilmiştir. Ardından bu mahallelerde bulunan devlete bağlı ilköğretim okullarına giden toplam 150 adet 9-10 yaş aralığındaki çocukla katılımcı bir haritalama etkinliği yürütülmüştür. Etkinlik kapsamında çocuklardan, mahallelerine ait uydu görüntüsünü içeren haritalar üzerinde mutlu ve mutsuz hissettikleri yerleri işaretlemeleri ve tartışmaları istenmiştir. Etkinliğin sonunda, çocuklarla mutluluk düzeyleri ve cinsiyetleriyle ilgili sorular içeren bir anket uygulanmıştır. Çalışma sonuçları, seçilen mahallelerin kent formu özellikleri bağlamında birbirlerinden çok farklı özelliklerde olmalarına rağmen bu mahallelerde yaşayan çocukların mutluluk seviyelerinin belirgin şekilde birbirlerinden farklı olmadığını göstermektedir (p>0.05). Cinsiyetin ve mahallede vakit geçirilen alanların türünün ise çocukların mutluluk düzeyini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma, kentsel tasarımcılara çocukların mutluluğunu teşvik eden mekanlar yaratmada rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Adams, S., Savahl, S., Florence, M., & Jackson, K. (2018). Considering the Natural Environment in the Creation of Child-Friendly Cities: Implications for Children’s Subjective Well-being. Child Indicators Research, 12(2), 545-567. doi:10.1007/s12187-018-9531-x
Akpinar, A. (2017). Urban green spaces for children: A cross-sectional study of associations with distance, physical activity, screen time, general health, and overweight. Urban Forestry & Urban Greening, 25, 66-73.
Aydın, M. (2019). Genç Yeti̇şki̇nlerde Mutluluğun Manevi̇yat ve Kanaat Açisindan i̇ncelenmesi̇. The Journal of Social Science. https://doi.org/10.30520/tjsosci.571198
Barrera-Hernández, L. F., Sotelo-Castillo, M. A., Echeverría-Castro, S. B., & Tapia-Fonllem, C. O. (2020). Connectedness to Nature: Its Impact on Sustainable Behaviors and Happiness in Children. Frontiers in Psychology, 11. doi:10.3389/fpsyg.2020.00276
Benditt, T. (1974). Happiness. Philosophical Studies, 25(1), 1-20. doi:10.1007/bf00364711
Benita, F., Bansal, G., & Tunçer, B. (2019). Public Spaces and Happiness: Evidence from a Large-scale Field Experiment. Health & Place, 56, 9-18. doi:10.1016/j.healthplace.2019.01.014
Broberg, A., Kyttä, M., & Fagerholm, N. (2013). Child-friendly Urban Structures: Bullerby revisited. Journal of Environmental Psychology, 35, 110-120. doi:10.1016/j.jenvp.2013.06.001
Chen, C., & Zhang, H. (2018). Do You Live Happily? Exploring the Impact of Physical Environment on Residents’ Sense of Happiness. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 112, 012012. doi:10.1088/1755-1315/112/1/012012
Churchman, A. (2003). Is There a Place for Children in the City? Journal of Urban Design, 8:2, 99-111, DOI: 10.1080/13574800306482
Cui, W., & Yang, Z. (2021). Association between Connection to Nature and Children’s happiness in China: Children’s Negative Affectivity and Gender as Moderators. Journal of Happiness Studies. doi:10.1007/s10902-021-00386-1
Diener, E. (1984). Subjective Well-being. Psychological Bulletin, 95, 542–575
Frank, L. D., Andresen, M. A., & Schmid, T. L. (2004). Obesity Relationships with Community Design, Physical Activity, and Time Spent in Cars. American Journal of Preventive Medicine, 27(2), 87-96. doi:10.1016/j.amepre.2004.04.011
Jacobs, J. (1992). The Death and Life of Great American Cities. New York: Vintage Books.
Keçeli, A. (2013). Kentsel Yaşanabilirlik ve Cinsiyet. Marmara Coğrafya Dergisi, 232-245 ISSN:1303-2429
Kristjánsdóttir, S. (2007). Deciphering the Contemporary Urban Landscape of Reykjavík, Iceland, by Applying the Concepts and Methods of Caniggia and Conzen. Unpublished PhD thesis, University of Birmingham.
Laatikainen, T. E., Broberg, A., & Kyttä, M. (2017). The Physical Environment of Positive Places: Exploring Differences Between Age Groups. Preventive Medicine, 95. https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2016.11.015
López-Pérez, B., Sánchez, J., & Gummerum, M. (2015). Children’s and adolescents’ conceptions of happiness. Journal of Happiness Studies, 17(6), 2431-2455. doi:10.1007/s10902-015-9701-1
McCabe, K., Bray, M. A., Kehle, T. J., Theodore, L. A., & Gelbar, N. W. (2011). Promoting happiness and life satisfaction in school children. Canadian Journal of School Psychology, 26(3), 177-192. doi:10.1177/0829573511419089
Mehaffy, M. W. (2021). Health and Happiness in the New Urban Agenda: The Central Role of Public Space. Sustainability, 13(11), 5891. doi:10.3390/su13115891
Newland, L. A., Giger, J. T., Lawler, M. J., Carr, E. R., Dykstra, E. A., & Roh, S. (2014). Subjective Well-being for Children in a Rural Community. Journal of Social Service Research, 40(5), 642-661. doi:10.1080/01488376.2014.917450
O’Brien, C., & Tranter, P. J. (2006). Planning For and With Children and Youth: Insights from Children About Happiness, Well-being and Walking. Walk21-VII, “The Next Steps”, The 7th International Conference on Walking and Liveable Communities, Melbourne, Australia.
Özbil, A., Yeşiltepe, D., & Argın, G. (2015). Modeling walkability: The effects of street design, street-network configuration and land-use on pedestrian movement. A| Z ITU Journal of the Faculty of Architecture, 12(3), 189-207.
Pringle, S., & Guaralda, M. (2018). Images of Urban Happiness: A Pilot Study in The Self-Representation of Happiness in Urban Spaces. The International Journal of the Image, 8(4), 97-122. doi:10.18848/2154-8560/cgp/v08i04/97-122
Rees, G., Tonon, G., Mikkelsen, C., & Rodriguez de la Vega, L. (2017). Urban-rural Variations in Children's Lives and Subjective Well-Being: A Comparative Analysis of Four Countries. Children and Youth Services Review, 80, 41-51. doi:10.1016/j.childyouth.2017.06.056
Sepe, M. (2017). The Role of Public Space to Achieve Urban Happiness. International Journal of Sustainable Development and Planning, 12(04), 724-733. doi:10.2495/sdp-v12-n4-724-733
Severcan, Y. C. (2018). Changing Places, Changing Childhoods: Regeneration and Children’s Use of Place in Istanbul. Urban Studies, 55(10), 2179-2196. doi:10.1177/0042098017711395
Smith, M., Cui, J., Ikeda, E., Mavoa, S., Hasanzadeh, K., Zhao, J., ... & Kyttä, M. (2021). Objective measurement of children's physical activity geographies: A systematic search and scoping review. Health & place, 67, 102489.
Su, L., Zhou, S., Kwan, M., Chai, Y., & Zhang, X. (2021). The Impact of Immediate Urban Environments on People’s Momentary Happiness. Urban Studies, doi:10.1177/0042098020986499
Thomas, G. and Thompson, G. (2004) A Child’s Place: Why Environment Matters to Children, London, Green Alliance/Demos, ISBN 0 9543813 5 1
Travlou, P., Owens, P. E., Thompson, C. W., & Maxwell, L. (2008). Place Mapping with Teenagers: Locating their Territories and Documenting their Experience of the Public Realm. Children's Geographies, 6(3), 309–326. https://doi.org/10.1080/14733280802184039
TÜİK, (2021, Şubat). TÜİK Kurumsal. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayal%C4%B1-N%C3%BCfus-Kay%C4%B1t-Sistemi-Sonu%C3%A7lar%C4%B1-202037210&dil=1
Veenhoven, R. (1997). Advances in Understanding Happiness. French In Revue Québécoise De Psychologie, 18, 29-74.
Waygood, E., Friman, M., Olsson, L. E., & Taniguchi, A. (2017). Transport and Child Well-being: An Integrative Review. Travel Behaviour and Society, 9, 32-49. doi:10.1016/j.tbs.2017.04.005
Winters, J. V., & Li, Y. (2016). Urbanisation, Natural Amenities and Subjective Well-being: Evidence from US counties. Urban Studies, 54(8), 1956-1973. doi:10.1177/0042098016631918
Ek Dosyalar
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Göksun Yıldırım- Yücel Can Severcan- Neşe Aydın
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
