Kentsel Köşelerin Morfolojik Özelliklerinin Kentin Sosyal Kullanımına Etkisi

Yazarlar

  • Nur Yılmaz Çukurova Üniversitesi
  • Fazilet Duygu Saban Çukurova Üniversitesi

Anahtar Kelimeler:

Kent Morfolojisi- Kentsel Köşeler- Morfolojik Gruplandırma- Sosyal Kullanım

Özet

Kentsel dokuda iki sokağın kesişimiyle oluşan köşeler, insanların karşılaştıkları bir buluşma noktasıdır ve kent formu içerisinde fiziksel öneme sahiptir. Kentsel dokunun kırılma noktası olarak tanımlanan köşelerin morfolojisinin kentlinin sosyal yaşamına etkisi üzerine araştırma sorusunu ve hipotezini temellendiren çalışmada, kentsel köşelerin kent yaşamındaki fiziksel ve sosyal varlığı irdelenmiştir. Bu anlamda çalışmanın amacı, kentsel köşelerin morfolojik özellikleri ile kentli yaşamının sosyalleşme potansiyelleri arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda kentsel köşelerin morfolojik gruplandırması; literatür incelemelerinde kentsel köşelerin morfolojik sınıflandırmasından elde edilen;

  • Köşe parselde doluluk boşluk ilişkisi
    • Yarı açık (köşe binanın parselin bir kısmına oturması)
    • Kapalı (köşe binanın parselin şekli ile bütünleşmesi)
  • Köşe binanın tanımladığı kent boşluğunun niteliği,
    • Meydan (köşe binanın tanımladığı kent köşesinin bir meydana açılması)
    • Sokak (köşe binanın tanımladığı kent köşesinde iki sokağın kesişmesi)
  • Köşe parsel-bina ilişkisi
    • Bina Girişi Köşeden
    • Bina Girişi Yoldan
  • Köşe parsel açısı (dik açılı, dar açılı, geniş açılı) olmak üzere dört ana başlıkta incelenmiş, belirtilen morfolojik sınıflandırmaya göre seçilen 25 adet köşe bina, kullanıcı anlamı üzerinden analiz edilmiştir.

Çalışma kapsamında ayrıca insanların bir olay, nesne veya deneyim hakkındaki görüşlerini keşfetmek amacıyla, kullanıcının zihnindeki kavramları anlamaya dayanan (Sanoff, 1991) ″Çoklu Sınıflandırma Yöntemi″ kullanılarak, kullanıcı bağlamında kentin sosyal yaşamına ilişkin izler aranmıştır. Elde edilen anlamsal sınıflandırma sonucunda sosyallik vurgusu barındıran kavramların hangi binalar ile ilişkilendirildiği tespit edilmiş ve kentsel morfolojik özellikler bakımından karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, kent kullanıcılarının hafızasında yer alan ve kent imgesi oluşturmaya yarayan köşe binaların kullanıcı algısı üzerinden tartışıldığı bu çalışmada, kentsel morfolojik özelliklerin kentsel köşelerin kullanıcı anlamına etkisi olduğu hipotezi belli noktalarda doğrulanmış, ancak kentsel morfolojik özelliklerden belirli bir tanesinin anlamlı bir şekilde öne çıktığı görülmemiş, dengeli bir şekilde sosyallik anlamına etkisi olduğu tespit edilmiştir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Barke, M. (2018). The Importance of Urban Form as an Object of Study. Oliveira, V. (editör) Teaching Urban Morphology. The Urban Book Series. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-76126-8_2

Canter, D., Brown, J., & Groat, L. (1985). A Multiple Sorting Procedure for Studying Conceptual Systems. (M., Brown, J. ve Canter, D. Eds.). The Research Interview: Uses and Approaches, Academic Press, Londra, s.79-114.

Carmona, M., Heath, T., Oc, T., & Tiesdell, S. (2003). Urban Spaces-Public Places: The Dimensions of Urban Design. Architectural Press, Oxford, 312 s.

Greaney, D. (2015). Visualising The Design Of Conditions For Urban Social Sustainability, Ambiances, 1:1-15.

İzgi, U. (1999). Mimarlıkta Süreç: Kavramlar – İlişkiler. Yapı – Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul, 255s.

Montgomery, J. (1998). Making a City: Urbanity, Vitality and Urban Design. Journal of Urban Design, 3:93-116.

Polatoğlu, Ç. (2012). Mimarlıkta Görsel Etki ve Değerlendirme Yöntem ve Teknikleri. Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi, İstanbul, 139s.

Rudlin, D., & Falk, N. (2009). Sustainable Urban Neighbourhood, (2. Baskı), Architectural Press, ABD, 317s.

Samuels V. O. (2004). Urban Forms: The Death And Life Of The Urban Block. Architectural Press An imprint of Elsevier. ISBN 2-86364-6028, 222 s.

Sanoff, H. (1991). Visual Research Methods in Design. John Wiley & Sons Inc, New York, 223s.

Solà-Morales, M. (2004). Cities and Urban Corners. The Forum Barcelona 2004 as a Process of Innovation, (4) 131-134.

Whyte, W. H. (1980). The Social Life of Small Urban Spaces. Project For Public Spaces, Amerika Birleşik Devletleri, 125s.

İnternet Kaynakları

URL 1: https://www.archdaily.com/157395/ad-classics-haas-haus-hans-hollein Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 2: https://www.archdaily.com/213041/quartier-des-spectacles-aedificaErişim tarihi: 20.05.2019

URL 3: https://www.archdaily.com/7093/basque-health-department-headquarters -in-bilbao-coll-barreu-arquitectos Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 4: http://www.arkitera.com/proje/4376/szczecin-filarmoni-salonu Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 5: https://bwm.at/projekte/hotel-c/ Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 6: https://www.dezeen.com/2016/02/02/villa-saxe-paris-ecdm-curving-glass-steel-apartment-block-housing/ Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 7: http://www.arkiv.com.tr/proje/melodi-apartmani-/9960 Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 8: https://www.archdaily.com/779274/aluminium-tip-babin-plus-renaud Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 9: http://www.studioniz.com/cannon-street Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 10: https://archello.com/project/clapham-manor- Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 11: https://www.archdaily.com/775902/house-of-dior-seoul-christian-de-portzamparc Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 12: http://www.n-o-a.fr/projet/10-logements-sociaux-a-paris-15eme,16 Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 13: https://www.archdaily.com/901070/museum-tonofenfabrik-lahr-heneg han-peng-architects Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 14: https://www.flickr.com/photos/barracuda666/21219996596 Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 15: https://www.arkitektuel.com/dans-eden-ev/ Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 16: https://www.archdaily.com/786968/ad-classics-rosenthal-center-for-cont emporary-art-zaha-hadid-architects-usa Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 17: https://www.archdaily.com/804469/one-on-one-moreno-architecture Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 18: https://archi.ru/projects/world/8253/zhiloi-dom-wellington-house Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 19: https://miesarch.com/work/4036 Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 20: https://www.archdaily.com/252959/hotel-topazz-bwm-architects Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 21: http://www.antoineregnault.fr/portfolio-items/myrha/# Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 22: https://www.icmimarlikdergisi.com/2015/05/13/tarihi-dokuda-yenilikci-tasarim-misa-otel/ Erişim tarihi: 20.05.2019

URL 23:

Ek Dosyalar

Yayınlanmış

2023-05-30

Nasıl Atıf Yapılır

Yılmaz, N., & Saban, F. D. (2023). Kentsel Köşelerin Morfolojik Özelliklerinin Kentin Sosyal Kullanımına Etkisi. Türkiye Kentsel Morfoloji Ağı, (IV. Kentsel Morfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Konya), 349–358. Geliş tarihi gönderen https://tnum.org.tr/index.php/tnum/article/view/301

Sayı

2023: Türkiye Kentsel Morfoloji Ağı, IV. Kentsel Morfoloji Sempozyumu "MORFOLOJİNİN EVRİMİ: Geçmişten Geleceğe, Teoriden Pratiğe", KTUN Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

Bölüm

Bildiriler

Lisans

Telif Hakkı (c) 2023 Nur Yılmaz- Fazilet Duygu Saban

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.