Mekânsal Sansür: Kentte Marjinalliğin Morfolojik İncelemesi, Adana Genelevi Örneği

Yazarlar

  • Büşra İnce Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  • Olgu Çalışkan Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Anahtar Kelimeler:

Genelevler- Marjinal mekân- Mekânsal dışlama- Kentsel morfoloji

Özet

Kent, mekânsal dokuyu oluşturan çok sayıda tipolojik form elemanı ve birçok farklı programatik katmanla birlikte insan uygarlığının ürettiği en karmaşık yapıya sahip oluşumdur. Modern kentlerde doku, yerel otoriteler ve devlet tarafından kontrol edilen standartlaştırılmış ve sterilize edilmiş mekânsal düzenler aracılığıyla yeniden üretilir. Bu bağlamda kent içerisinde yer alan marjinal alanlar (gecekondu bölgeleri, mülteci kampları, genelevler vb.), ‘meşru’ mekân dizimin kesintiye uğradığı ve deforme olduğu sapmalar olarak görülür. Marjinal mekanlar korkuya, ahlaki kaygılara ve şehrin imajına tehdit oluşturduğundan bir tür arınma stratejilerine dayalı kentsel politikalara maruz kalmaktadır. Bu bağlamda genelevler, tarihsel açıdan oldukça eski bir marjinal kentsel alan türü olarak, kamu düzenini sağlamak adına sistematik olarak farklı ahlaki temizlik biçimlerine tabi olagelmiştir Dışlama, tecrit, yerinden etme ve gizleme, bu “ahlaksız” bölgeleri ahlaki çoğunluğun gözünden ve bilincinden uzak tutmayı amaçlayan politika yapıcıların temel araçları arasındadır. Bu çalışma, Türkiye'deki yasal genelevler örneğinde, marjinal mekanların mekânsal dışlanması sorununa ve bu mekanlar alansallaşma dinamiklerine odaklanmaktadır. Kentsel kusur olarak kavramsallaştırdığımız bu marjinal mekânın morfolojik karakterini ortaya çıkarmak için ilk olarak Türkiye’deki aktif genelevlerin kentsel doku içindeki konumsal (merkez, iç çeper ve dış çeper) ilişkileri ve mekânsal yapıları analiz edilmiştir. Ülke genelinde örnekler üzerinden genel çerçevenin oluşturulmasının ardından Adana Genelevine yönelik bir odak çalışması yapılmıştır. Örneklem alanı, çok ölçekli bir bakış açısıyla yer seçim süreçleri, mekânsal yapı, mekân dizimi, arazi kullanım örüntüsü, görünürlük, tipo-morfolojik özellikleri ve sınır koşulları açısından incelenmiştir. Ayrıca, genelevin maruz kaldığı sosyopolitik tavır, dışlayıcı söylemler ve yerinden edilme pratikleri bir süreç olarak ele alınmış ve genelevlere yönelik ‘mekânsal sansür’ uygulamaları açığa çıkarılmıştır. Bu bağlamda araştırma, konuyla ilgili olarak var olan sınırlı bilginin birikimini sosyolojik bakış açısından morfolojik bakışa genişleterek geliştirmeyi amaçlamaktadır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Al-Sayed, K., Turner, A., Hillier, B., Iida, S., & Penn, A. (2014). Space Syntax Methodology (4th Editio). Bartlett School of Architecture, UCL.

Ashworth, G. J., White, P. E., & Winchester, H. P. M. (1988). The red-light district in the West European city: A neglected aspect of the urban landscape. Geoforum, 19(2), 201–212. https://doi.org/10.1016/S0016-7185(88)80029-0

Barnett, L., & Casavant, L. (2011). Prostitution: A Review of Legislation in Selected Countries. Legal and Social Affairs Division, Parliamentary Information and Research Service, 2011, 1–32.

Barry, K. (1995). The Prostitution of Sexuality: The Global Exploitation of Women. New York University Press.

Bauman, Z. (2007). Liquid Times: Living in an Age of Uncertainty. In Polity Press.

Bell, S. (1995). Whore Carnival. New York: Autonomedia.

Belli, B. (2020). Registered Female Prostitution In The Ottoman Empire (1876-1909) [Middle East Technical University]. http://clik.dva.gov.au/rehabilitation-library/1-introduction-rehabilitation%0Ahttp://www.scirp.org/journal/doi.aspx?DOI=10.4236/as.2017.81005%0Ahttp://www.scirp.org/journal/PaperDownload.aspx?DOI=10.4236/as.2012.34066%0Ahttp://dx.doi.org/10.1016/j.pbi.201

Benoit, C., Smith, M., Jansson, M., Healey, P., & Magnuson, D. (2019). “The Prostitution Problem”: Claims, Evidence, and Policy Outcomes. Archives of Sexual Behavior, 48(7), 1905–1923. https://doi.org/10.1007/s10508-018-1276-6

Börekçi, M. Ç. (1999). Anadolu’da Tanin. Türk Tarih Kurumu.

Bryson, V. (2005). Production and Reproduction. In G. B. and V. Bryson (Ed.), Marx and Other Four Letter Words (pp. 127–142). Pluto Press.

Carol, A. (1994). Nudes, prudes, and attitudes : pornography and censorship. Cheltenham : New Clarion Press.

Castells, M. (1991). The Informational city: A new framework for social change. ohn Wiley & Sons.

Comte, J. (2014). Decriminalization of Sex Work: Feminist Discourses in Light of Research. Sexuality and Culture, 18(1), 196–217. https://doi.org/10.1007/s12119-013-9174-5

Constable, N. (2009). The Commodification of Intimacy: Marriage, Sex, and Reproductive Labor. Annual Review of Anthropology, 38, 49–64.

Cumhuriyet Gazetesi. (2022, Şubat). Beyoğlu Zürafa sokak'ta yıkım çalışmalarına başlandı. https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/beyoglu-zurafa-sokakta-yikim-calismalarina-baslandi-1907048 Erişim Tarihi: 02.02.2022

Dink, H. (2018). Ermeni Kültür Varlıklarıyla Adana. In Hrant Dink Vakfı Yayınları: Vol. İstanbul.

Farley, M. (2004). “Bad for the Body, Bad for the Heart”: Prostitution Harms Women Even if Legalized or Decriminalized. Violence Against Women, 10(10), 1087–1125. https://doi.org/10.1177/1077801204268607

Ferguson, S. (2008). Canadian Contributions to Social Reproduction Feminism, Race and Embodied Labor. Race, Gender & Class, 15(1), 42–57.

Grittner, A., & Sitter, K. C. (2020). The Role of Place in the Lives of Sex Workers: A Sociospatial Analysis of Two International Case Studies. Affilia - Journal of Women and Social Work, 35(2), 274–293. https://doi.org/10.1177/0886109919872965

Henham, C. S. (2021). The Reduction of Visible Spaces of Sex Work in Europe. Sexuality Research and Social Policy, 18(4), 909–919. https://doi.org/10.1007/s13178-021-00632-4

Hillier, B., & Hanson, J. (1988). The social logic of space. In The social logic of space. Cambridge University Press. https://doi.org/10.4324/9780429450174-9

Hillier, B., & Vaughan, L. (2007). The spatial syntax of urban segregation The city as one thing. Progress in Planning, 67(4), 205–294. file:///Users/argelia/Documents/- MNU/2? Semestre/CLAUDIA_ Me?todos de Investigacio?n en las Ciencias Urbanas/Info. BASE_ SSX/Proyecto Zotero/Avanzada Syntax/Hillier y Vaughan - 2007 - The spatial syntax of urban segregation.pdf

Hubbard. (2004). Cleansing the Metropolis: Sex Work and the Politics of Zero Tolerance. Urban Studies, 41(9), 1687–1702. https://doi.org/10.1080/0042098042000243101

Hubbard, Phil, & Prior, J. (2013). Out of sight, out of mind? Prostitution policy and the health, well-being and safety of home-based sex workers. Critical Social Policy, 33(1), 140–159. https://doi.org/10.1177/0261018312449807

Hubbard, Phil, & Sanders, T. (2003). Making Space for Sex Work: Female Street Prostitution and the Production of Urban Space.

Hubbard, Philip. (2000). Sex and the City. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315204536

Jeffreys, S. (1999). Globalizing sexual exploitation: Sex tourism and the traffic in women. Leisure Studies, 18(3), 179–196. https://doi.org/10.1080/026143699374916

Kearon, T. (2005). We Have Never Been Liberal -- Bourgeois Identity and the Criminal(ized) Other. Social Justice, 32(1), 5–19. http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=sih&AN=17059918&site=ehost-live

Kotiswaran, P. (2008). Born unto brothels - Toward a legal ethnography of sex work in an indian red-light area. Law and Social Inquiry, 33(3), 579–629. https://doi.org/10.1111/j.1747-4469.2008.00116.x

Kristeva, J. (1982). Powers of horror: An essay on abjection. Columbia University Press.

Künkel, J. (2017). Gentrification and the flexibilisation of spatial control: Policing sex work in Germany. Urban Studies, 54(3), 730–746. https://doi.org/10.1177/0042098016682427

Lefebvre, H. (1991). The production of space. Blackwell Publishing. http://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=b9WWAwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA289&dq=Production+of+Space&ots=KUWwuHilyb&sig=daLI6gos-ZtY_n666z7JowPPfrU%5Cnhttp://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=b9WWAwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA289&dq=The+production+of+space&ots=KUWwuHi

Lick, E. G. (2000). Sex positive: Feminism, queer theory, and the politics of transgression. Feminist Review, 64(1), 19–45. https://doi.org/10.1080/014177800338936

MacKinnon, C. (1982). Feminism , Marxism , Method , and the State : An Agenda for Theory. Feminist Theory, 7(3), 515–544.

Maginn, P. J. (2011). (De) Sexing the Suburbs: The politics and planning regulation of brothels in Perth/WA. State of Australian Cities (SOAC) Conference (Pp. 1-13).

Mathieson, A., Branam, E., & Noble, A. (2016). Prostitution Policy: Legalization, Decriminalization and the Nordic Model. Seattle Journal for Social Justice, 14(2). http://digitalcommons.law.seattleu.edu/sjsj%5Cnhttp://digitalcommons.law.seattleu.edu/sjsj/vol14/iss2/10

Michaela, L. (2019). Sex Work and the City: Territorial formations beyond red light districts. Atlantis, 39–43.

Miriam, K. (2005). Stopping the traffic in women: Power, agency and abolition in feminist debates over sex-trafficking. Journal of Social Philosophy, 36(1), 1–17. https://doi.org/10.1111/j.1467-9833.2005.00254.x

Nussbaum. (1998). “Whether From Reason Or Prejudice”: Taking Money For Bodily Services. The University of Chicago Journal, 27, 693–723.

Özbek, M. (2010). The regulation of prostitution in beyoǧlu (1875-1915). Middle Eastern Studies, 46(4), 555–568. https://doi.org/10.1080/00263206.2010.492991

Park, R. E., & Burgess, E. W. (1925). The City: suggestions forinvestigation of human behaviour in the urban environment. In The University of Chicago Press. The University of Chicago Press. https://doi.org/10.1016/0191-8869(86)90077-2

Pateman, C. (1988). The Sexual Contract. Polity Press.

Phillips, A. (2011). It ’ s My Body and I ’ ll Do What I Like With It : Bodies as Objects and Property Linked references are available on JSTOR for this article : It ’ s My Body and I ’ ll It : Bodies as Objects and Property. Political Theory, 39(6), 724–748. https://doi.org/10.1177/009059171

Pitcher, J., & Wijers, M. (2014). The impact of different regulatory models on the labour conditions, safety, and welfare of indoor based sex workers. Criminology and Criminal Justice, 14(5), 549–564.

Prior, J., Crofts, P., & Hubbard, P. (2013). Planning, law, and sexuality: Hiding immorality in plain view. Geographical Research, 51(4), 354–363. https://doi.org/10.1111/1745-5871.12033

Queen, C. (1997). Real Live Nude Girl: Chronicles of Sex Positive Culture. Cleis Press.

Raymond, J. G. (2004). Ten reasons for not legalizing prostitution and a legal response to the demand for prostitution. Journal of Trauma Practice, 2(3–4), 315–332. https://doi.org/10.1300/J189v02n03_17

Resmi Gazete (1961, Nisan) Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler Ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü. TC. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5984&MevzuatTur=2&MevzuatTertip=4 Erişim tarihi: 29.03.2021

Rubin, G. (1984). Thinking Sex: Notes for a Radical Theory of the Politics of Sexuality. In C. S. Vance (Ed.), Pleasure and Danger: Exploring Female Sexuality (Routledge, pp. 267–319).

Rustom, J. (2021, November 30). Houshamadyan. A German Army Map of Adana in 1918. https://www.houshamadyan.org/mapottomanempire/vilayet-of-adana/adana.html

Saban, D. F. (2017). Geleneksel Adana: Mahallelerü Sokaklar, Binalr-1. Akademisyen Kitabevi.

Sibley, D. (1998). Geographies of exclusion: Society and difference in the west. Routledge.

Turner, A., Doxa, M., O’Sullivan, D., & Penn, A. (2001). From isovists to visibility graphs: A methodology for the analysis of architectural space. Environment and Planning B: Planning and Design, 28(1), 103–121. https://doi.org/10.1068/b2684

Van Der Veen, M. (2001). Rethinking commodification and prostitution: An effort at peacemaking in the battles over prostitution. Rethinking Marxism, 13(2), 30–51. https://doi.org/10.1080/089356901101241686

Vaughan, L., Clark, D. L. C., & Sahbaz, O. (2005). Space and Exclusion: The relationship between physical segregation, economic marginalisation and poverty in the city. 5th International Space Syntax Symposium, 11. http://spacesyntax.tudelft.nl/media/Long papers I/lauravaughanea.pdf%0Ahttp://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/675

Weitzer, R. (2015). Researching Prostitution and Sex Trafficking Comparatively. Sexuality Research and Social Policy, 12(2), 81–91. https://doi.org/10.1007/s13178-014-0168-3

Weitzer, R. (2018). Red-light districts in three Belgian cities. Routledge International Handbook of Sex Industry Research, 122–137. https://doi.org/10.4324/9781351133913-12

Yeni Adana Gazetesi. Çukurova Üniversitesi Kütüphanesi. https://library.cu.edu.tr/yeniadana Erişim Tarihi: 02.02.2022

Zengin, A. (2007). Sexual margins: A study on an ethnography of “the state” and women sex workers in İstanbul. Boğaziçi University.

Zengin, A. (2011). İktidarın Mahremiyeti: İstanbul’da hayat kadınları seks işçiliği ve şiddet. In Metis Yayınları.

Ek Dosyalar

Yayınlanmış

2023-05-30

Nasıl Atıf Yapılır

İnce, B., & Çalışkan, O. . (2023). Mekânsal Sansür: Kentte Marjinalliğin Morfolojik İncelemesi, Adana Genelevi Örneği. Türkiye Kentsel Morfoloji Ağı, (IV. Kentsel Morfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Konya), 404–420. Geliş tarihi gönderen https://tnum.org.tr/index.php/tnum/article/view/223

Aynı yazar(lar)ın dergideki en çok okunan makaleleri