Tarihi Yarımada İç Çeper Kuşak Alanlarının İncelenmesi: Konstantin Surları
Anahtar Kelimeler:
iç çeper- kuşak alanı- İstanbul- tarihi yarımada- konstantin surlarıÖzet
İlk olarak Avrupalı coğrafyacılar tarafından tartışılan çeper kuşak kavramı, Conzen'in çeper kuşak ve kent morfolojisi ilişkisini ve ardından kent surları ve çeper kuşak etkileşimini incele- mesiyle gelişmiştir. Böylelikle, Conzen'in çalışmaları etkisinde çeper kuşak analizinin kentin değişen dinamiklerini anlamaya ve bu süreç boyunca kent kimliği ve kültürünün sürdürülebi- lirliğini sağlamaya katkı sağladığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu yaklaşım, İstanbul gibi çok merkezli şehirlerin mekansal analizi için bir araç olarak kullanılmaktadır. İstanbul'un tarihi yarımadasında yapılan önceki çalışmalarda, iç çeper kuşak alanları ve tarihi kent surlarının ilişkisi tarihi yarımadanın sınırlarını oluşturan Theodosius surları üzerinden incelenmiştir. Bu çalışmada ise önceden yapılan araştırmaları ileri bir boyuta taşımak ve çeşitli tarihi ve kültü- rel katmanlardan oluşan kent dokusunu daha iyi çözümleyebilmek adına Konstantin surları ve çevresindeki iç çeper kuşak alanları Conzen'in çeper kuşak analizi yöntemiyle ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, İstanbul'un tarihi yarımadasındaki iç çeper kuşak oluşum ve dönüşüm aşa- malarını inceleyerek Konstantin surları ve çevresinde iç çeper kuşak analizlerinin yapılması ve Konstantin surlarının günümüzde aktif bir sabitleyici hat olarak kabul edilip edilmeyeceğinin değerlendirilmesidir.
İndirmeler
Referanslar
Ayverdi, E.H. (1958) '19. Asırda İstanbul Haritası', İstanbul Fethi Derneği İstanbul Enstitüsü Yayınları.
Altunay, Erhan. (2019) "İstanbul'un Pagan Çağı: Bizans Öncesi İstanbul', Destek Yayınları (https://destekdukkan.com/files/urun_urunler/file/stanbulun-pagan-cagi-1. pdf) Erişim Tarihi: 05.02.2021.
Barke, M. (1990). Morphogenesis, fringe belts and urban size: an exploratory essay, in Slater, T.R (Ed.) The built form of Western cities, Leicester University Press 279- 97, Leicester.
Conzen, M.R.G. (1960) "Alnwick, Northumberland: a study in town-plan analy- sis', Transactions and Papers (institute of British Geographers), (27), iii-122.
Conzen, M.P. (2009) "How cities internalize their former urban fringes: a cross- cultural comparison', Urban Morphology, 13(1), 29.
Çetinkaya, H. (2010) "İstanbul Marmara Surları ve Üzerinde Bulunan Limanlar', Mi- mar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 24-36.
Genim, S. (2010) "İstanbul ve Mimari', Şehir ve Kültür: İstanbul, 233-297. (http:// www.sinangenim.com/tr/articles.asp?iD=7&Y=2010&AiD=154&do=detail) Erişim Tarihi: 25.04.2020.
Gu, K. (2010) "Exploring the fringe belt concept in Auckland: An urban morphologi- cal idea and planning practice', New Zealand Geographer, 66(1), 44-60.
Hopkins, M.i. (2011) "The ecological significance of urban fringe belts', in Urban morphology, 16(1), 41-54.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) (2017) "Kentsel Dönüşüm Master Planı için Hazırlanan Mevcut Durum Analizleri Raporu'.
Kuban, D. (1970) "İstanbul'un Tarihi Yapısı." Mimarlık Dergisi (https:// d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/31065671/9338.pdf?1364731430=&response- content-disposition=inline%3B+filename%3Distanbul_un_Tarihi_Yapisi.pdf&Expir es=1625417110&Signature=CSFRqn7eimXuuuT5y1XuJ-WRlcwT-VPwSZ7rkr5y5p QM8-KFbGiCntpVtEWhiRNsRqEPZ5Yneinv13Qs4KXhTP-FcsOvs0r3SRZ30ZF OZ9T3dXpMajtE84lmNRbDkZiShcV08W3vtO56zik7bSsFKqR0W2UMRBzeGzr- cqAqPPrJWcFVgpKG1TPdRJ9KErFUtmS28OXXwihVSHVN0WFE5arjmBO1qc- 3Zn2Wv2KZlJkkk9jJ23omToktmDAqqfdA-zm28hDL-3e6ifMRC8YtZexASrqkQA lwG5GAHZw5qiCbvKBE5B-y38ivMK4NME11xa3fYoWpaKJzjRszUfSBV0g & Key-Pair-id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA) Erişim tarihi: 04.07.2021
Kubat, A.S. ve Gümrü, F.B. (2014) "investigating the fringe belt concept: The case of istanbul", V. Oliveria (Ed.), 21st international Seminar on Urban Form (iSUF), Konferans Kitabı, Porto, PORTEKİZ.
Kubat, A.S. ve Hazar, D. (2016) "The fringe belt development process of istanbul", Wowo Ding (Ed.), 23rd international Seminar on Urban Form (iSUF), Konferans Kitabı, Nanjing, ÇİN.
Kubat, A.S. (Ed.). (2018) "İstanbul Tarihi Yarımada: Morfogenetik Yapısı ve Değişim Süreci', A.S. Kubat (Ed.), Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı ii. Kentsel Mor- foloji Sempozyumu Bildiri Kitabı, 17-35.
Kubat, A.S. (2019) "Exploring the Fringe-Belt Phenomenon in a Multi-Nuclear City: The Case of istanbul', in iCONARP international Journal of Architecture and Plan- ning, 7, 95-134.
Kunter, H.B. & Ulger, A.S. (1393) "Fatih Camii ve Bizans Sarnıcı', Cumhuriyet Matbaası. (https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/76947) Erişim Tarihi: 05.02.2021.
Louis, H. (1936) "Die geographische Gliederung von Gross-Berlin', in Louis, H. and Panzer, W. (eds) Landerkundliche Forschung: Festschrift zur Vollendung des sech- zigsten Lebensjahres Norbert Krebs (Engelhorn, Stuttgart) 146-71.
Ünlü, T. and Baş, Y. (2016) "Multi-nuclear growth patterns in a rapidly changing Tur- kish city: a fringe-belt perspective', in Urban Morphology, 20(2), 107-121.
Whitehand, J.W.R. (1967) "Fringe belts: a neglected aspect of urban geography', Transactions of the institute of British Geographers, 41, 223-33. Whitehand, J. W. (1972) "Building cycles and the spatial pattern of urban growth', in Transactions of the institute of British Geographers, 39-55. Whitehand, J.W.R. (1988) "Urban fringe belt: development of an idea', in Planning Perspectives, 3:1, 47-58.
Tokay, Z.H. & İsmailoğlu, H. (2018) "İstanbul- Atatürk Bulvarı Örneğinde Tarih- sel Katmanlaşma ve Kaybolan Osmanlı Eserleri', (https://www.researchgate.net/ profile/Hayriye_ismailoglu/publication/331045009_The_Historical_Stratification_ and_Destroyed_Monuments_Dated_To_the_Ottoman_Period_in_the_Context_of_ the_istanbulAtaturk_Boulevard/links/5c62df90a6fdccb608be242e/The-Historical- Stratification-and-Destroyed-Monuments-Dated-To-the-Ottoman-Period-in-the- Context-of-the-istanbul-Atatuerk-Boulevard.pdf) Erişim Tarihi: 05.03.2021.
Salt Harita Arşivi. (https://archives.saltresearch.org) Erişim Tarihi: 25.04.2020. 2021 Uydu Haritası: Google Earth.
